Kijken

‘Ze hebben de wedstrijd van afgelopen donderdag nog in de benen’. Dit cliché hoorde ik de verslaggever zeggen tijdens de wedstrijd tegen PSV. Zomaar een paar voorbeeld van de rijke wereld aan nietszeggende zinnetjes, die het voetbal rijk is. Je kent er nog wel meer:

‘Als wij toen hadden gescoord, dan wordt het een heel andere wedstrijd.’ ‘…. ja, en dan loop je achter de feiten aan.’
‘In voetbal is niets zeker.’

Er zijn over voetbalclichés al genoeg artikelen verschenen, daar wil ik het dan ook niet over hebben. Maar wel over de achterliggende mededeling, de eigenlijke boodschap van zo’n zin. De verslaggever die de eerste zin vorige week zondag tijdens de wedstrijd tegen PSV uitsprak, wilde er eigenlijk mee zeggen: het is niet Vitesse dat zo goed speelt, maar het de vermoeidheid van de Europa League wedstrijd van een paar dagen ervoor, die ervoor zorgt dat PSV niet in goede doen is.
Het is ook bij sportverslagen zo, dat het glas half vol is of half leeg. Het is vooral de wijze waarop je naar de dingen kijkt, wat je onderliggende gevoel is of een team goed speelt, of de tegenstander juist zwak.

Ondanks dat de uitslag ons weer niet blij kon maken, was vriend en vijand er weer over eens dat Vitesse goed voetbalde. Maar of dat de eigen kwaliteit was of dat het kwam door een mindere dag van de tegenstander, daarover verschilden de meningen.
Het was me echter al vaker opgevallen dat tijdens de wedstrijden van Vitesse de verslaggevers vaak hun commentaar geven vanuit het perspectief van de tegenstander. Een vrije trap van Vitesse die net naast geschoten wordt, is dan geen gevaarlijk, maar een mislukt schot. Bij de tegenstander net andersom. Een overtreding is vaker smerig dan ongelukkig. Bij de tegenstander net andersom. Het ontbreekt ze niet aan geluk, maar ze zijn onnauwkeurig. Bij de tegenstander net andersom.
Waarom is dat zo? Lastig te zeggen. Of juist niet?
In Nederland zijn veel aanhangers van Ajax en PSV; ook onder verslaggevers. Hoe objectief je ook probeert te zijn als journalist, een grote club heeft meer uitstraling, waardoor je sneller vanuit dat perspectief naar een wedstrijd kijkt. Clubs als Zwolle en Cambuur kunnen door hun underdog-positie en frisse opportunistische voetbal altijd rekenen op de sympathie van de neutrale toeschouwer en dus ook de verslaggever. Maar er is nog iets.

Het imago van Vitesse heeft de laatste vijftien jaar nogal wat averij opgelopen. Geldproblemen, duistere eigenaren, opstootjes en mysterieuze geruchten hebben het beeld van de club geen goed gedaan. Roddelpers, maar ook zichzelf serieuze journalisten noemende figuren, smulden van de intriges, fouten, wanprestaties en zo meer bij FC Hollywood aan de Rijn. Maar al te graag wilden ze die zaken uitlichten, benoemen opblazen of er een boekje over schrijven. Vitesse werd zo een club waar wat meewarig over gesproken werd endie op weinig sympathie kon rekenen Dat negatieve beeld blijft nog steeds als een zwarte schaduw boven de club hangen.

We kunnen onze schouders ophalen en zeggen: laat ze maar lullen. Maar feit is wel dat ik tijdens de eerste thuiswedstrijd met pijn in mijn buik naar de lege tribunes keek. Blijkbaar bepaalt de beeldvorming ook het aantal wedstrijdbezoekers. De minder trouwe supporters laten het afweten; ze willen niet geassocieerd worden met iets negatiefs. Niemand vindt het prettig om het middelpunt van spot te zijn. Dus om te voorkomen dat je collega’s je in de zeik nemen, koop je maar geen seizoenkaart, of een los kaartje voor de wedstrijd tegen Excelsior. Wel tegen Ajax natuurlijk , want je wilt Ajax zien, is dan de uitleg.

Die tendens kan alleen gekeerd worden door een verandering in de publieke opinie. Door verslaggevers die het voetbal roemen, die weer met respect over de club praten, die melden dat er in Arnhem nu heel veel positiefs gebeurt. Daar willen mensen wel bijhoren. Iedereen wil wel meedeinen op de golven van succes. En natuurlijk begint dat met goed voetbal.

Positief is dan ook dat commentatoren als Mario Been, Kenneth Perès en Ronald de Boer het voetbal van Vitesse roemen en hun schouders optrekken als het gaat over bestuurlijk gerommel. Als kenners en onafhankelijke denkers zien zij dat er wel degelijk iets moois gloort in Arnhem. Me mogen er dan ook zeker zijn dat als de uitslagen in de pas gaan lopen met de kwaliteit van het voetbal, het ongetwijfeld zijn invloed zal hebben op de wijze waarop er ook door anderen naar de club gekeken wordt.

Drie overwinningen op een rij met het beste voetbal van Nederland, zoals een gerespecteerd voetbalkenner dat laatst verwoordde, kunnen een omslag betekenen in de wijze waarop er naar Vitesse gekeken wordt. Ik ben er dan ook van overtuigd dat ook de verslaggeving dan ineens een andere toon aanslaat. Laten we zondag vast een voorschot daarop nemen.