Kerstkomkommers

Komkommertijd, zo noemen vaderlandse voetbaljournalisten de kerstperiode. Er is weinig nieuws en dat wat er is, wordt breed uitgemeten. Ook voor mij zijn er dan geen leuke kapstokken om een column aan op te hangen. Wel tijd genoeg om eens wat achterstallig leeswerk te doen. Er verschenen het afgelopen jaar namelijk twee boeken met onze club als onderwerp. Of als lijdend voorwerp. Dat laat ik graag aan de eigen beoordeling over.

Een Arnhemmer is niet voor Ajax van Remco Kock vertelt het verhaal van een Arnhemse familie en hun betrokkenheid bij Vitesse. Toch lijkt het boek meer een chronologisch geschiedkundig verhaal van het reilen en zeilen van de club sinds de overname door Karel Aalbers. Vooral voor degenen die deze periode bewust en betrokken hebben meegemaakt en voor hen die het eens op een rijtje willen hebben, is het interessant leesvoer. Jammer is wel dat Kock niet altijd even nauwkeurig is geweest met de feiten. Er is natuurlijk veel onduidelijk over deze bewogen periode, maar sommige feiten zijn onweerlegbaar en daar mogen geen fouten in zitten. Bijvoorbeeld: Artur Jorge, de Portugees die een blauwe maandag trainer is geweest in Arnhem, blijkt plots een Zwitser te zijn. Of dat het aantal toeschouwers dat bij de nacompetitie voor degradatie in 2004 op de tribune zat, volgens Kock minder was dan 10.000. De waarheid is dat er rond de 17.000 supporters op de tribunes zaten. Nog steeds een record voor de nacompetitie voor degradatie en meer ook dan er nu op de tribune zitten. Dat is wel een beetje jammer, want deze gegevens zijn makkelijk terug te vinden op internet.

Het boek begint en eindigt met een aangrijpende gebeurtenis in de familie. Misschien wel de aanleiding voor Kock om dit boek te schrijven. Toch blijft het een beetje als los zand aan het verhaal kleven. Het is zeker geen rode draad. De verdere familiegebeurtenissen zijn vooral leuk om te lezen voor familie en vrienden van de schrijver, maar zijn te weinig bijzonder om ze met vreemden te delen. Toch vond ik het, ondanks de niet altijd even positieve kritiek die het werkje kreeg, een uiterst leesbaar boekje en voor menig Vitesse-supporter een feest van herkenning.

Na een paar edities van Hard Gras en het veelgeprezen Het is zoals het is over Theo Bos, verscheen van de hand van journalist Marcel van Roosmalen dit jaar ook een boek over die andere Theo. Schijt vertelt fragmentarisch over de ontmoetingen van de schrijver met Theo Janssen. De vaak op zichzelf staande anekdotes zijn meestal opgehangen aan one liners, waar Janssen patent op lijkt te hebben. Recht voor zijn raap en zonder aanzien des persoons. Ook de uitspraken van Esther Bal, die veelvuldig in het boek voorkomt, mogen er zijn. De personen die in het boek de revue passeren worden echter nogal plat beschreven. Piet Velthuizen en Nicky Hofs zullen er niet altijd even blij mee zijn en Joost de Wit zal van Roosmalen waarschijnlijk wel de vingers willen afhakken.

Het boek is bepaald geen biografie van de voetballer te noemen. Van Roosmalen heeft dat volgens mij ook nooit beweerd. Dus wie verwacht dat het Janssens levensverhaal vertelt, komt bedrogen uit. Het zijn ogenschijnlijk allemaal losse fragmenten, die ook nog eens kris kras door de tijd plaatsvinden. Een structuur kun je er eigenlijk niet in vinden.

Het boek is ook bepaald geen journalistiek meesterwerk. Nergens proef je dat van Roosmalen de diepte ingaat, zaken uitzoekt, met nieuwe feiten of inzichten komt. Dat was misschien ook helemaal niet de bedoeling, maar is wel een beetje jammer.

Hoewel ik zelf bepaald niet blij van van Roosmalen word (ik moet er wel bij zeggen dat die mening enkel gebaseerd is op het zien van wat tv optredens van de journalist), moet ik wel eerlijk bekennen dat hij weer een uiterst onderhoudend werkje heeft afgeleverd. En niet alleen voor mensen die een geel swert hert hebben.